ဗာဒံေစ ့ ဗန္ဒါပင္(ဗန္ဒါသီး) နဲ ့က်န္းမာေရး

===============
ျမန္မာျပည္မွာ ဗန္ဒါပင္(ဗန္ဒါသီး)လို ့အလြယ္ေခၚေလ့ရွိတာေၾကာင့္၊“ဗာဒံပင္” ဆိုတဲ့ သူ ့မူလအမည္ ေပ်ာက္ကြယ္ေနပါတယ္။အဂၤလိပ္အမည္ကေတာ့ Indian Almond ပါတဲ့။ 

ဗာဒံေစ့နဲ ့ပတ္သက္ျပီးလူနဲ ့တည့္တယ္၊ က်န္းမာေရးေကာင္း တယ္၊ အသားအေရကို ေကာင္းေစတယ္စတဲ့အေျခခံ ဗဟုသုတေလာက္ေတာ့လူတိုင္းသိၾကမွာပါ။ သို ့ေသာ္ ဗာဒံေစ့နဲ ့ပတ္သက္ျပီး၊ က်န္းမာေရးအက်ဳးိေက်းဇူးေတြ ဘယ္ေလာက္ေတာင္မ်ားျပားတယ္ ဆိုတာသိနိုင္ၾကပါေစရန္ မွ်ေဝေရးသားလိုက္ရပါ တယ္။

ဗာဒံပင္ကအၾကီးျမန္ျပီး၊အရြက္ေတြ ကလည္းတဆင့္ျပီးတဆင့္ အတက္ျမန္တာေၾကာင့္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အရိပ္ရအပင္အျဖစ္ စိုက္ပ်ိဳးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ အပင္ကိုေပါေပါမ်ားမ်ားျမင္ေတြ ့ေနရတာရယ္၊ အပင္ေအာက္မွာ ကေလးငယ္အခ်ိဳ႕့ေၾကြက်လာတဲ့ အသီးကို အုတ္နီခဲအက်ိဳးျဖင့္ ထုခြဲစားေနၾကတာရယ္ေၾကာင့္ အရိပ္ရပင္မွရတဲ့အေစ့ရဲ ့က်န္းမာေရးတန္ဖိုးကို သတိမမူမိၾကပါ ဘူး။

ယေန့နိုင္ငံ တကာမွာေတာ့ ဗာဒံေစ့နဲ ့ ၎မွရတဲ့အဆီကို တန္ဖိုးထားစားသံုးေနၾကပါျပီ။ ဗဟုသုတအေနျဖင့္ မွ်ေဝရပါလွ်င္ ဂရိ နိုင္ငံရဲ႕့ မဂၤလာေဆာင္ေတြမွာ ဗာဒံေစ့ကို "wedding sweets" အျဖစ္အထူးတလည္ဧည့္ခံေနၾကပါတယ္။

အီရန္ႏိုင္ငံမွာ ေတာ့ NewYear ပါတီပြဲတို႔လို ထူးထူးျခားျခားႏွစ္ပတ္လည္ ဧည့္ခံပြဲေတြမွာပင္လယ္မွ ဆားျဖင့္အငံေဖာက္ထားတဲ့
ဗာဒံေစ့ ေလွာ္နဲ ့ဧည့္ခံေလ့ရွိပါတယ္တဲ့။ ေမာ္ေရာ့ကိုနိုင္ငံရဲ ့ အေရးၾကီးအခမ္းအနား မ်ားမွာဗာဒံေစ့မႈန္ ့ေရာထားတဲ့ ႏြားနို ့က မပါ လွ်င္မျပီးျပန္ပါဘူး။ pasanda-style (ေခၚ) အိႏိၵရိုးရာဟင္းလ်ာမွာလည္း ဗာဒံေစ့ကိုဟင္းခတ္ အမယ္အျဖစ္ ထဲ့ခ်က္ေပးရပါတယ္ တဲ့။

ဗာဒံေစ့ကေအးျမေစတဲ့အစြမ္းသတၱိရွိတာေၾကာင့္လည္းပူျပင္းေျခာက္ေသြ ့တဲ့
ပါကစၥတန္နိုင္ငံရဲ ့ေႏြရာသီမ်ားမွာ ဗာဒံေစ့ နဲ ့ေဖာ္စပ္ထားတဲ့ Almond sherbet ေဖ်ာ္ရည္ကို summer drink အျဖစ္ အထူးတလည္ေသာက္သံုးၾကတယ္လိုသိရပါတယ္။

ကမၻာ့အသိအမွတ္ျပဳ USDA ရဲ ့ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ခ်က္မ်ားအရ ၁ဝဝ-ဂရမ္အေလးခ်ိန္ ရွိတဲ့ ဗာဒံေစ့ထဲမွာ၊ လူသားတို ့က်န္းမာေရး ကိုေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစတဲ့ ခြန္အား ၅၇၆ ကယ္လိုရီ၊ ကစီဓာတ္ ၂၁.၆၉ ဂရမ္၊ေကာ္ဓာတ္ ဝ.၇၄ ဂရမ္၊ သၾကား ၃.၈၉ ဂရမ္၊ ေခ်ဖ်က္လြယ္ေသာအမွ်င္ဓာတ္ ၁၂.၂ဝဂရမ္၊ အဆီဓာတ္ ၄၉.၄၂ ဂရမ္၊ ပရိုတင္း ၂၁.၂၂ ဂရမ္၊ လိုင္စင္း ဝ.၅၈ဝရမ္၊ေရဓာတ္ ၄.၇ ဂရမ္၊ ဗီတာမင္ေအ ၁ IU၊ သီအာမင္(ေခၚ) ဗီတာမင္ဘီ(၁) ၁၈%၊ ရီဘိုဖလာဗင္(ေခၚ)ဗီတာမင္ဘီ(၂) ၈၅%၊ နၤအာစင္း (ေခၚ) ဗီတာမင္ဘီ(၃) ၂၃%၊ဗီတာမင္ဘီ(၅) ၉%၊ ဗီတာမင္ဘီ(၆) ၁၁%၊ ေဖာလိပ္(ေခၚ) ဗီတာမင္ဘီ(၉) ၁၃%၊ ခ်ိဳလင္း ၁၁%၊ ဗီတာမင္အီး ၁၇၅%၊ ကယ္လ္စီယမ္ ၂၆%၊ သံဓာတ္ ၂၉%၊ မဂၢနီစီယမ္ ၇၅%၊ မဂၢနီးစ္ ၁ဝ၉%၊ ေဖာ့စဖရက္ ၆၉%၊ ပိုတက္စီယမ္ ၁၅% နဲ ့ ဇင့္ ၃၂% တို႕အသီးသီးပါရွိၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္း ဗာဒံေစ့ေတြဟာ အသားအေရႏုကို ျပန္လည္ပ်ိဳေစကာ၊ မွတ္ဥာဏ္စြမ္းအားမ်ားလည္း ေကာင္းေစလို ့က်ား/မ အရြယ္(၃)ပါးအားလံုး စားသံုးေပးၾကရန္ USDA က အၾကံျပဳထားပါတယ္။

အူသိမ္၊ အူမမ်ားနဲ ့ အတြင္းပိုင္းအက်ဆံုး အူမ်ားအားလံုးကိုသန္ ့ေစပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ရဲ ့အသားအေရဟာ သူစားသံုးလိုက္ေသာအစာေခ်ဖ်က္အဂၤါ အဖြဲ ့အစည္းရဲ့အလုပ္လုပ္ နိုင္စြမ္းအားနဲ ့တိုက္ရိုက္အခ်ိဳးက်ေနပါတယ္။

အစာေခ်ဖ်က္ အဂၤါမ်ားအားနည္းလာတဲ့အခါဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းကိုျဖစ္ေစျပီး၊ဝက္ျခံစို/ဝက္ျခံေျခာက္ ေတြေပါက္လာေစပါေတာ့တယ္။ ဗာဒံေစ့ကိုမွန္မွန္စားေပးျခင္းျဖင့္ အစာအိမ္ထဲရွိအက်ိဳးျပဳ ဗက္တီးရီးယားမ်ားကိုလွဳံ႕ေဆာ္ေပးတာေၾကာင့္အစာေခ်ဖ်က္မႈကိုအားေပးကာ၊ ဝမ္းပုပ္မ်ားသက္ေစျပီး၊ အစာေခ်အဂၤါ အဖြဲ႔အစည္းသန္႕စင္သြားတာေၾကာင့္၊ အသားအေရေတြလည္း မညစ္ညမ္းေတာ့ပါဘူး။ ဗီတာမင္အီး ရရွိရာအရင္းအျမစ္ကိုျပပါဆိုရင္ ဗာဒံေစ့ကိုသာ လက္ညွိးထိုးလိုက္ပါ။

ဝက္ျခံစို/ဝက္ျခံေျခာက္/ဆားဝက္ျခံ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ ့မ်က္ႏွာေပၚရွိအမည္းစက္မ်ား၊
အမာရြတ္မ်ားအတြက္ ဘယ္လိုပင္မိတ္ကပ္ေကာင္းေကာင္းလိမ္းပါေသာ္လဲ မေပ်ာက္နိုင္တဲ့အခါ စိတ္ညစ္ရျပီး၊ေငြေၾကးတတ္နိုင္သူမ်ားလည္း အေရျပားအထူးကု ဆရာဝန္ေတြနဲ ့ျပသၾကည့္ၾကရာ၊ဆရာဝန္တိုင္းက အသားအေရေကာင္းေစဖို ့ ဗီတာမင္အီး ေဆးေတာင့္ေလးေတြ တိုက္ေကြ်း ေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီဗီတာမင္အီး ေဆးေတာင့္ေတြနဲ ့ဗီတာမင္အီးဓာတ္ပါတဲ့ ေဆးေတြအားလံုးကို Alpha-Tocopherol ဓာတ္ ပစၥည္းနဲ႕ေဖာ္စပ္ထားတာေၾကာင့္ အသားအေရကို ၾကည္လင္ဝင္းမြတ္ေတာက္ပလာေစပါတယ္။

ဗာဒံေစ့ဟာ ဗီတာမင္အီး ၾကြယ္ ဝရာအရင္းအျမစ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဝက္ျခံေပါက္သူေတြသာမက၊ အေရျပားေရာဂါရွိ သူမ်ားလည္း မျဖစ္မေနစားသင့္ပါတယ္။ အရြယ္နုပ်ိဳေဆးသဖြယ္ အားကိုးထိုက္ပါတယ္။

ဗာဒံေစ့ကို မွန္မွန္စားတဲ့အျပင္၊ ဗာဒံေစ့ဆီနဲ ့ပါမ်က္ႏွာကို အသာအယာႏွိပ္နယ္ေပးျခင္းျဖင့္ အရြယ္မတိုင္မီ မ်က္ႏွာအေရးေၾကာင္းေတြမျဖစ္ေစေတာ့ပါဘူး။ အသားအေရလည္း ပိုညက္ေညာလာပါတယ္။ မ်က္ကြင္းညိုသူေတြ မ်က္လံုးေအာက္တဝိုက္ ဗာဒံဆီမွန္မွန္ လိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ရက္အနည္းငယ္အတြင္း မ်က္ကြင္းညိုမ်ားသိသိသာသာ ေလ်ာ့ပါးသြားေစပါတယ္။ (မ်က္လံုးထဲ ဆီမဝင္ေအာင္ ဂရုစိုက္လိမ္းပါ)

ႏွလံုးအတြက္ သူငယ္ခ်င္းေကာင္းလို ့ဆိုရမွာပါဘဲ။ အရိုးရွင္းဆံုးေျပာရရင္ ဗာဒံေစ့က ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ျခင္းမွကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ဗာဒံေစ့ထဲမွာပါတဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ေတြဟာ ခႏၶာ ကိုယ္က အစားအစာထဲမွာ ပါလာတဲ့ျပင္ပအဆီေတြစုပ္ယူျခင္းကို ပိတ္ပင္ဟန္ ့တားေပးပါတယ္။

ဒါ့ျပင္ဗာဒံေစ့ထဲမွာ ဗီတာ မင္အီး၊ ျပည့္ဝဆီမ်ား၊ မဂၢနီစီယမ္ နဲ ့ခႏၶာကိုယ္အက်ိဳးျပဳဓာတ္တိုးဆန္ ့က်င္ ပစၥည္းေတြ အလံုအေလာက္ပါဝင္ေနတာမို ့ႏွလံုးေသြးလည္ပတ္ စီးဆင္းမႈအားေကာင္းေစပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ေသြးထဲရွိ ကိုလက္စထေရာပမာဏကို ခ်ေပး တာေၾကာင့္
ႏွလံုးက်မၼာလာေစပါတယ္။

မွတ္ဥာဏ္နဲ ့ကိုယ္ခံစြမ္းအားေတြတိုးပြားေစပါတယ္။ အယ္လ္ဇိုင္းမား(ေခၚ)ဦးေႏွာက္ဇရာၾကိဳေရာဂါသက္သာေဆးမ်ား၊ကိုယ္ခံစြမ္းအားေကာင္းေဆးနဲ ့မွတ္ဥာဏ္ေကာင္းေဆးေတြကို ရီဘိုဖလာဗင္၊မဂၢနီစီယမ္ဓာတ္ေတြနဲ ့ေဖာ္စပ္
ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီဓာတ္ေတြအလံုအေလာက္ပါတဲ့ ဗာဒံေစ့ကိုစားေပး ျခင္းျဖင့္ တစ္ေနကုန္လန္းဆန္းလာေစပါတယ္။ အယ္လ္ဇိုင္းမားေဝဒနာရွင္မ်ား ဗာဒံေစ့ကိုျဖည့္စြက္စာအားေဆးအျဖစ္ မျဖစ္ မေန စားေပးသင့္ပါတယ္။

ဝျဖိဳးျခင္း ကိုတားဆီးေပးပါတယ္။ ဗီတာမင္၊ သတၱဳဓာတ္၊ကစီဓာတ္္ေတြနဲ ့ အာဟာရသိဒၶိျပည့္ဝတဲ့ဗာဒံေစ့ကိုစားလိုက္တဲ့အခါ၊ ေနာက္ထပ္အစာစားခ်င္စိတ္ကုိခ်ိဳးႏွိမ္ေပးတာမို ့အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ အဆာခံႏိုင္သြားပါတယ္တဲ့။ ဒါ့ျပင္ ဗာဒံေစ့ထဲမွာပါရွိတဲ့ အက်ိဳးျပဳျပည့္ဝဆီမ်ားက ဗိုက္ေခါက္အဆီမ်ားကိုခ်ေပးနိုင္တာေၾကာင့္ ဝျဖိဳးသူမ်ားနဲ႕အဆီေတြအိတြဲက်သူမ်ား ဗာဒံေစ့ကို စားေပးၾကပါလို ့ USDA ကအၾကံျပဳထားပါတယ္။

Ref:
ေပါက္ေပါက္
(မွီျငမ္း Beauty Mantra

အဆင္ေျပပါေစ..

ေမာင္ေပါက္< Knowledge Note >
www.maungpauk.org